Znaczek jest jednak podstawą w filatelistyce, dlatego warto mu poświecić odrobinę uwagi.
Czym jest zatem znaczek pocztowy?
Znaczek pocztowy to nic innego, jak druk ścisłego zarachowania. Zostaje on wprowadzony do obiegu przez odpowiednią władzę, jako odrębna pozycja emisyjna. Ma on przede wszystkim zaspokajać pewne potrzeby poczty.
Znaczek pocztowy spełnia cztery podstawowe funkcje: jest dowodem dokonania zapłaty za pewną usługę pocztową, odgrywa rolę mikroplakatu propagandowego, jest przedmiotem kolekcjonerstwa oraz przedmiotem obrotu towarowego. Każda z wymienionych tu funkcji znaczka wpływa na treść emisji, na ostateczny wygląd znaczka, na jego nominał oraz wysokość nakładu.
Pierwszy znaczek pocztowy ukazał się w maju 1840 roku. Przedstawiał on królową Wiktorię rządzącą Imperium Brytyjskim. Szybko stał się obiektem poszukiwanym przez zbieraczy rodzącej się wówczas filatelistyki.
Ponieważ znaczek jest dowodem dokonania zapłaty za określoną usługę pocztową, musi spełnić kilka warunków. Musi przede wszystkim zawierać takie dane, jak nazwa kraju oraz wyraz „poczta”. Znaczki muszą mieć różne nominały – muszą odpowiadać wysokości opłat pocztowych.
Funkcje znaczków pocztowych
Ważną funkcją znaczka jest jego rola propagandowa. Opracowany przez wybitnych artystów i wydawany w dużych nakładach, znaczek pocztowy pełni taką samą funkcję, jak plakaty propagandowe. Za jego pośrednictwem można promować osiągnięcia kraju, pokazać jego zabytki, kulturę oraz sztukę. O tym, jakie znaczenie ma przekaz znaczka pocztowego, świadczyć może fakt, że to właśnie znaczek pocztowy był jedną z przyczyn wojny między Boliwią a Paragwajem. Jak do tego doszło? Otóż w 1927 roku Paragwaj wydał specjalny znaczek pocztowy z mapką kraju. Leżący na pograniczy Boliwii oraz Paragwaju obszar Chaco Boral został na tym znaczku włączony do Paragwaju, co wywołało duże oburzenie w Boliwii. Wkrótce Boliwia wydała podobny znaczek z mapką, tym razem sporny obszar znalazł się w jej granicach. Ten spór o znaczki pocztowe doprowadził wkrótce do trzydniowych starć, które zakończyły się ugodą dzięki szybkiej interwencji Ligi Narodów.
Wielkie emocje wzbudził także polski znaczek z 1938 roku. Przedstawiał on króla Jagiełłę i Jadwigę, u stóp których leżały miecze krzyżackie. Miecze te zostały przez pocztę polską usunięte po interwencji władz niemieckich. Znaczki takie wycenić, a nawet sprzedać można poprzez skup znaczków pocztowych.
Znaczek to jednak nie tylko dowód opłaty czy narzędzie propagandowe. To także przedmiot kolekcjonerstwa oraz towar handlowy. Czynniki handlowe w dużym stopniu wpływają na liczbę oraz nominały wydawanych znaczków. Wymagania filatelistyczne narzucają poczcie i handlujących nimi do szczególnej dbałości o dobry stan znaczków od chwili ich powstania aż do momentu sprzedaży. Na ceny znaczków w istotnym stopniu wpływa m. in. polityka poszczególnych firm handlowych, a także zainteresowanie samych kolekcjonerów.
